Cerfuei(-elegant)
Chaerophyllum elegans
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Cerfeuil élégant.
Descripcioun :Lou cerfuei-elegant fai parti dóu group hirsutum, sensus lato. Se rescontro en mountagno dins li relarg proun umide proche d'aigo. Au contro dis Anthriscus, li petalo soun eici escavado. Coume si cousin, a li petalo ciliado e li tijo pas tacado. Pèr lou bèn destria, fau regarda li fueio que li proumiero divisioun (proche dóu pecou) soun mai pichoto que lou soubre de la fueio coume Chaerophyllum villarsii. Pamens li brout (oumbello) sus li coustat soun óupousa o en verticile eici.
Usanço :Li racino dóu cerfuei-elegant soun manjadisso, pamens es uno meno aparado que fau pas derraba.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Chaerophyllum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1800 à 2400 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Ribiero
- Riéu
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Chaerophyllum elegans Gaudin, 1828
(= Chaerophyllum hirsutum subsp. elegans (Gaudin) Ces. )
Tréule d'aigo
Menyanthes trifoliata
Menyanthaceae Gentianaceae
Noms en français : Trèfle d'eau, Ményanthe trifolié.
Descripcioun :Lou tréule-d'aigo èi pas uno planto coumuno au nostre. Trachis dins li palun tourbous de mountagno sus siliço. Di cambo que rebalisson au sòu o floton dins l'aigo, sorton, cado annado, de fueio dreissado di tres fueioun, ço que i'a douna lou noum (pamens èi pas uno Fabaceae). Flouris d'ouro e douno uno enflourejado en grapo de flour blanco .
Usanço :La racino èro manjado dóu tèms di carestié dins l'uba de l'Éuropo. Pamens, coume lou soubre de la planto, èi di proun amaro (fau faire bouli mai d'un cop e chanja lis aigo). Li fueio an peréu servi à la plaço di pigno d'óubloun pèr aroumatisa la biero. Li fueio secado soun vertuouso contro li fèbre, soun tambèn tounico, estoumatico, astingènto, anti-inflamativo... (pas trop n'en prendre pamens).
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 Cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Menyanthes
Famiho : Menyanthaceae
Famiho classico : Gentianaceae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 10 cm
Flourido :
Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Palun tourbous
- Mueio
- Roubino
- Aigo
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Menyanthes trifoliata L., 1753